Rozpoczynają się prace przy translokacji jednej z najstarszych krakowskich chałup drewnianych do Parku Edukacyjnego „Branice” w Nowej Hucie. Projekt realizuje Kraków Nowa Huta Przyszłości S.A., a koszt przedsięwzięcia wynosi 1,6 mln złotych.

 

Chałupa z ulicy Nadbrzezie w Pleszowie stanie się cennym eksponatem tworzonego w Branicach skansenu dziedzictwa Krakowiaków Zachodnich. Historyczny dom odzwierciedla typowe dla naszego regionu etnograficznego budownictwo wiejskie z dachem czterospadowym. Datowana na 1867 rok bielona chałupa z Pleszowa została wybudowana w konstrukcji zrębowej i posiada podłogę z polepy. Czterospadowy dach, jest pokryty eternitem, ale w procesie rekonstrukcji zostanie przywrócony pierwotny stan i budynek zostanie przykryty strzechą. Modrzewiowy dom posiada unikatowe elementy, jak choćby wyrytą na sosrębie datę budowy, konstrukcję nadproży z użyciem kołków drewnianych i proste w formie ceglane palenisko. Chałupa nie posiada podmurówki, co jest charakterystyczne dla ówczesnego budownictwa wiejskiego.

Translokacją zajmuje się krakowska firma Karto Sp. z o.o., która realizuje już prace projektowe w zakresie przeniesienia do Parku Edukacyjnego „Branice” domu z okolic Woli Justowskiej. Największe wyzwania dotyczą odtworzenia stanu budynku z II poł. XIX w., czyli z czasów kiedy wsią Pleszów władali Kirchmayerowie oraz eliminacji konsekwencji niszczycielskiej działalności szkodników drewna. Zakończenie prac translokacyjnych planowane jest na II poł. 2026 roku.

 

Skansen w Parku Edukacyjnym „Branice” obejmował będzie 11 zagród, karczmę, obiekt sakralny oraz nowoczesny budynek ekspozycyjno-edukacyjny. Uzupełniające elementy małej architektury wraz z atrakcyjną przestrzenią zieloną utworzą natomiast przestrzeń odzwierciedlającą układ dawnej wsi. Chałupa z Pleszowa stanie się częścią ekspozycji poświęconej historii wsi z terenów dzisiejszej Nowej Huty i będzie pierwszym z dziewięciu zaplanowanych do przeniesienia obiektów z tego obszaru.

 

Park Edukacyjny „Branice” stworzy przestrzeń realizacji inicjatyw społecznych, a mieszkańcy Pleszowa zostaną zaangażowani w tworzenie ekspozycji m.in. poprzez udział w etnograficznych badaniach terenowych. Skansen promując bogate dziedzictwo Krakowiaków Zachodnich przyczyni się do wzrostu turystyki i promocji lokalnej kultury oraz wpłynie pozytywnie na budowanie i wzmacnianie tożsamości regionalnej.

 

Projekt jest realizowany ze środków Kraków Nowa Huta Przyszłości S.A., jednak organizatorzy poszukują dodatkowych źródeł finansowania tej inwestycji, które pozwolą przyspieszyć proces tworzenia krakowskiego skansenu.